Twintig gratis audiovideo-tips

1. Wat bepaalt de kwaliteit van wat ik hoor?
   Wat je hoort is het resultaat van grofweg 6 kwaliteitselementen: de opname + de drager (CD/LP/…) + je hifiset + de plaats(ing) van je luidsprekers + de akoestiek + je oren. Vaak kopen hifi-adepten voortdurend nieuwe hifi op zoek naar een oplossing voor hun "probleem", terwijl het probleem zich niet situeert in hun hifiset. Negatieve akoestiekinvloed en luidsprekeropstelling zijn bv. oorzaak van veel ontevredenheid over het geluid...
   Een adviesbezoek ter plaatse kan uitsluitsel brengen.

2. Is de CD dood en slaat niet iedereen aan het streamen?
   Wil je muziek streamen van het internet (Spotify bv.) of van een lokaal apparaat (een tablet bv.)? Wil je streamen vanaf je computer of vanaf een mobiel toestel? Ga je streamen over bedraad netwerk, over wifi, over Bluetooth, over Airplay, over Chromecast?
   Als je hier allemaal niet mee vertrouwd bent, dan heb je hulp nodig van een onderlegde vriend, familielid of een behulpzame hifi-dealer. Of blijf gewoon bij waar je mee vertrouwd bent: de CD, de LP, zelfs tapes.

3. Waarom moeten luidsprekers altijd een (grote) kast hebben?
   Luidsprekers hebben voor hoge en middentonen eigenlijk geen behuizing nodig.
   Soms zelfs niet voor de lage tonen, bv. door grote woofers te gebruiken, erg krachtige versterking of een reeks kleinere woofers die hetzelfde signaal uitsturen. Er bestaan bijgevolg ook "open" luidsprekers zoals electrostaten of dipoolweergevers zonder kast. De meeste luidsprekers hebben echter een kast omdat hun rendement hoger ligt en de versterker daarom minder luid hoeft. Als je een (goeie) subwoofer hebt, dan kan je het ook stellen met relatief kleine kwaliteitsluidsprekers.
   Bij een advies bij jou thuis vinden we zeker de juiste keuzes.

4. Klinken digitale versterkers niet hard?
   Digitale versterkers werden op punt gezet en wedijveren met de beste analoge versterkers. Een eer die Deens akoestisch ir. Peter Lyngdorf te beurt valt.  Ze klinken neutraal, wat de meeste bezitters van versterkers niet gewoon zijn (de meeste versterkers klinken namelijk "warm").  Eigenlijk spreken we over schakelende versterkers i.p.v. digitale versterkers. Deze versterkers schakelen immers hun voeding aan en uit op het ritme van het gecodeerd (PWM) muzieksignaal. Een Lyngdorf-versterker klinkt daarom zoals het Concertgebouw van Brugge: neutraal.
   We laten je graag horen hoe goed een Lyngdorf digitale versterker wel klinkt.

5. Is duurder altijd beter?
   Apparatuur wordt meestal beter naarmate de prijs hoger ligt. Niettemin is dat een progressieve curve: de prijs neemt steeds meer toe, terwijl het kwaliteitsverschil steeds minder toeneemt. Reken dat een vrij natuurgetrouw klinkende hifiset bestaande uit 2 luidsprekers, 1 versterker en 1 CD-speler begint bij € 2.000 à € 3.000. Doe dat maal 10 en je hebt bijna het plafond bereikt. Daarboven bestaat nog beter, maar de verschillen worden relatief klein, terwijl de prijzen tot in de hemel schieten (makkelijk tot € 200.000 en nog veel meer).
   Samen kunnen we zeker voor jouw budget de beste set samenstellen.

6. Zijn monitorspeakers minder goed dan grote vloerstaande speakers?
   Monitors hebben ook hun voordelen. Ze staan bv. zichzelf al niet in de weg voor een mooie geluidsspreiding. En de invloeden van de kast zijn makkelijker in de hand te houden. Grote luidsprekers kunnen natuurlijk wel een "groter" ruimtelijk beeld neerzetten en meer "live"-gevoel afleveren.
   Als je niet wakker ligt van het diepe laag (of er niet van houdt), dan is een goeie monitor zeker een overweging waard.
   Hou je juist wél van laag en wel het diepste laag, dan heb je 2 opties: een grote luidspreker die minstens lager dan 30hz laat horen of 1 of 2 goeie subwoofers toevoegen aan je luidsprekers.
    
7. Is meer drivers in een luidspreker beter?
   Een driewegspeaker kan makkelijk minder goed klinken dan een tweeweg. De driewegspeaker moet immers 3 drivers perfect op elkaar laten aansluiten en het geluid vlekkeloos laten ineenvloeien. Sommige luidsprekers werken zelfs maar met 1 driver (bepaalde electrostaten en magnetostaten). Uit commerciële overwegingen en omdat het grote publiek denkt dat meer drivers altijd beter is, worden meer en meer luidsprekers voorzien van hele rijen drivers... Ook sommige "highend"-merken spelen dat spel mee.  En dan is er de eeuwige discussie over de laagweergave: gesloten kasten? basreflex? transmissielijn? Passieve radiatoren? Welke laagweergave is de beste?
   Het antwoord is simpel: deze die jij het beste vindt klinken !
    
8. Mijn basweergave vertoont gedreun: wat kan ik doen?
   Akoestiekinvloed uit zich in lage tonen vaak als staande golven op hoger volume. Een bepaalde frequentierange gaat “nabotsen” met muren, vloer, plafond. De bas wordt dreunend en onaangenaam. Hoge tonen en middentonen vloeien in elkaar en instrumenten zijn niet meer mooi van elkaar te onderscheiden. Je kunt dit oplossen met akoestiekaanpassingen (meestal duur), een compensatiesysteem voor de kamer-akoestiek (betaalbaar) of werken met afzonderlijke basspeakers die je in de hoeken of tegen de achterwanden plaatst. In dat laatste geval is ook een kamer-akoestiek-correctiesysteem nodig om de 2 frontspeakers in tijd te aligneren met de 2 basspeakers en om het verschillend rendement van beide op te vangen. Dit werkt echter bijzonder accuraat. Anthem en Lyngdorf zijn merken die hierin uitblinken.
   We kunnen zelfs bij jou thuis uitproberen wat het effect ervan is (weliswaar niet gratis).

9. Is hifi niet schandalig duur?
   Kwalitatieve hifi gaat erg lang mee. We komen vaak bij mensen met een hifiset van 20, 30 of 40 jaar oud, die het nog steeds goed of redelijk doet. Het is dus eerder het aanvankelijke aankoopbedrag dat pijnlijk kan zijn - toch als je in de highendwereld stapt - dan wanneer je het bekijkt als kost op jaarbasis of maandbasis. Een smartphone en gsm-abonnement komen op 20 jaar makkelijk minstens op 5.000 euro uit (15 euro maandabonnement x 20j plus 5 smartphones van 300 euro). Heb je een wat duurder abonnement en koop je top smartphones, dan kan je zelfs makkelijk 20.000 euro uitgeven op 20j. Alles is dus relatief. Je moet voor jezelf bepalen hoe belangrijk je muziek en de kwaliteit van de ervaring vindt om te weten wat het je mag kosten.
   Maar toegegeven: zoals alle luxeproducten kost de beste hifi inderdaad bijzonder veel geld. Daarom zoeken we passioneel samen met jou naar de beste koop voor jouw wensen en budget. Spijt van een aankoop is véél erger dan het uitgegeven bedrag op zich!

10. Koop ik best een losse CD-speler of een multispeler?
    Een CD-speler is geen DVD-speler en dat is dan weer geen Blu-Ray speler (maar een Blu-Ray speler is wel ook een CD- en DVD-speler).
    Elk van deze toestellen heeft zijn eigen lasermechanisme. Sommige spelers kunnen meerdere formaten aan tot soms alle formaten, maar hun mechanisme is altijd ontworpen om ideaal te werken voor één soort formaat. Een goede CD-speler zal dus altijd beter klinken dan een goede multispeler van hetzelfde budget en ook een langer leven beschoren zijn.
    Als je film minstens even belangrijk vindt als muziek, dan kan je zeker een echt goeie multispeler overwegen als bron.

11. Kan ik even goed een "all-in-one" toestel kopen dan allemaal losse componenten?
    Hoe meer toestellen je in één apparaat combineert, hoe meer die componenten elkaar beïnvloeden.
    Ze gebruiken ook meestal 1 gedeelde voeding. Dit soort toestellen kan (erg) goed zijn, maar het blijven compromissen. Ook surroundreceivers zijn veel toestellen in 1: tuner, versterker, videoprocessor, audioprocessor, digitaal-analoog-convertor, streamer.
    Niettemin: veel combitoestellen leveren verbluffend goed werk. Maar losse apparaten bereiken uiteraard nog meer finesse.

12. Mijn luidsprekers staan op spikes, maar ik kan ze daardoor moeilijk verplaatsen. Wat kan ik doen?
    Luidsprekers worden vaak op spikes gezet om de kastresonanties zo weinig mogelijk door te geven aan de vloer. Helaas: die spikes zijn razend scherp en beschadigen parket of vloer. Maar wist je dat er ook spikes bestaan die in een "schoentje" zitten. Probleem opgelost! En er zijn ook voetjes die je luidsprekers zelfs volledig ontkoppelen van de vloer dankzij magneten in tegenpoolopstelling. Of je kan ze op een draagplateau met verende voeten plaatsen.
    Laat weten welke toestellen of luidsprekers je wilt ontkoppelen en we laten je de mogelijkheden weten.

13. Ik ga (ver)bouwen. Welke bekabeling moet ik klaarsteken voor audiovideo?
    Ga je (ver)bouwen? Denk aan de bekabeling, zowel elektrische als audiovideo-bekabeling. Vermijd dat de elektricien even een standaarddraadje of iets beter aanbrengt. Veel jonge mensen zijn al slim genoeg om "de nodige bekabeling voor home cinema" te laten voorzien. Maar ze kennen de soorten bekabeling en de vereisten niet. Hun elektricien steekt dan ook meestal lage kwaliteitskabel.
    Bespreek je plannen even vooraf met mij, zodat je verrassingen en vergissingen vermijdt.

14. Mag ik kabels voor surround in de hoeken van mijn plafond laten uit komen?
    Wil je home cinema? Waar ga je de luidsprekers (minstens 5 of meer) plaatsen? Vaak zien we bedrading klaar zitten… enkel ter hoogte van het plafond! Als je in je lekkere zetel geniet van een film en er is een achtervolging: rijden de auto's dan normaalgezien boven je hoofd rond?
    Zo hoort het: de centerspeaker net onder of net boven het beeld (meestal is eronder beter), de frontspeakers links en rechts, liefst met de tweeter op oorhoogte of iets hoger, de achterspeakers ook op oorhoogte of hoger. Werk je met zijspeakers (surroundkanalen schuin links en rechts achter je), dan mogen deze ook iets hoger dan oorhoogte. Tot slot kan je ook hoogtekanalen toevoegen, waarvan de speakers dus wel hoog moeten opgehangen worden. En ook plafondluidsprekers kunnen geïntegreerd worden. Hoogtekanalen en plafondspeakers zorgen voor meer "omhulling" ("3D-geluid") en een intensere ervaring.
    Wie echter enkel in 5.1 surround werkt: bij voorkeur géén speakers aan het plafond hangen.

15. Single-wiring versus bi-wiring versus-bi-amping?
    Bi-wiring of dubbel bedraden van luidsprekers levert niet altijd een hoorbare verbetering. Bi-amping of 2 versterkers gebruiken om de lage tonen en midden/hoge tonen apart van signaal te voorzien doet dat wél. Beide speakerdrivers zullen verfijnder reageren en beter onder controle zijn van de versterkers. En natuurlijk heb je dubbel zoveel vermogen en gaan de versterkers dus ook niet of pas op hoger volume waarneembare vervorming op het signaal geven.

16. Help, mijn laagweergave is wollig (niet strak)!
    Bij problemen met een wollige laagweergave zijn er tal van mogelijke oorzaken. Er zijn speakers die niet beter kunnen of die bewust zo zijn ontworpen. Er kunnen akoestische invloeden in het spel zijn (zie tip nr. 8). Jouw versterker kan een te lage dempingsfactor hebben, waardoor dat hij de woofers niet goed onder controle houdt. Verder kan je uitkijken naar betere stroomkabels en stroomvoorziening, maar verwacht geen wonderen van betere kabels, wel een subtiele verbetering. Goede spikes en/of een granieten blok onder de speakers kan soms ook een verbetering teweegbrengen.
    Bij een adviesbezoek luisteren we graag eens naar je hifiset om ons zelf een oordeel van de weergave te vormen en correct advies te kunnen geven.

17. Help, mijn vrouw wil de luidsprekers tegen de muren hebben!
    Luidsprekers staan graag een eindje van de muren af, tot wanhoop van de vrouw… Dit is noodzakelijk voor een mooi ruimtelijk "beeld". Probeer ze toch een minimum van 50cm of meer uit de hoeken en muren te plaatsen, liefst meer. Tenzij aparte basluidsprekers: die moet je juist in hoeken of tegen de achterwand aan plaatsen. Een compensatiesysteem voor negatieve kamerinvloeden of imperfecte luidsprekeropstellingen kan ook (heel) veel doen. Er zijn ook enkele echte hifispeakers te koop, die bedoeld zijn om tegen de muur aan te hangen, net als je flatscreen-TV. En er zijn heel mooie slanke en ondiepe luidsprekers die niet ver van de wand hoeven te staan.
    Breng je echtgenote eens mee, dan laten we ze zien.

18. Hoe verdeel je je budget over de onderdelen van een hifiset?
    Een audiofiele vuistregel is soms: elk component mag evenveel kosten (bvb. 2 luidsprekers: 2.000€, versterker: 1.000€, CD-speler: 1.000€, kablering heel systeem: 1.000€, samen 5.000€). Niettemin kan volgens ons beter van deze wat simplistische regel afgeweken worden in het voordeel van de luidsprekers. Besteed dat vrijgekomen budget dan eerst aan de luidsprekers en dan aan de versterker (bvb. 2 luidsprekers 3.000€, versterker: 1.250€, CD-speler: 500€, kablering volledig systeem: 250€).
    De luidsprekers zijn het belangrijkste onderdeel van je hifiset omdat hierin de grootste verschillen waarneembaar zijn en omdat luidsprekers de grootste vervorming veroorzaken (waarom geven luidsprekerfabrikanten die vervorming trouwens niet op...?).

19. Hoe besteed je een budget aan een volledige audiovisuele set?
    Vraag je eerst af wat je het belangrijkste vindt: TV-programma's? Film op DVD/Blu-Ray? Concert op DVD/Blu-Ray? Muziek op CD/LP/… Bedenk dat de TV-industrie sneller evolueert (technologie wordt steeds beter, prijs steeds lager). De TV zal dus sneller verouderen en als je vaak kijkt ook sneller verslijten dan de hifi. Een groot budget besteden aan TV is dus eigenlijk minder rendabel: het gros van je budget zal het snelste weer vervangen worden, terwijl de hifi langer mee gaat en minder budget kreeg.
    Naast TV zijn er uiteraard ook projectoren en die heb je tegenwoordig voor nagenoeg dezelfde prijzen als TV's. Maar je moet er dan (eenmalig) een goed projectiescherm bij aanschaffen (of een vlakke witte muur hebben). Het beeld van projectoren is zachter voor je ogen, dan dat van een TV, vanwege het indirecte licht.

20. Het verdriet van de muziekliefhebber...
    Slechte kwaliteit van aangeboden muziek. Herken je dat ook: je luistert naar een CD, een stuk op de radio, ... maar het klinkt zo "plat", niks steekt er uit, weinig is goed te onderscheiden. De klank is vermoeiend en raakt je niet. Waarom? Onder de meest voorkomende redenen zijn er deze:
    • Je luistert naar gecomprimeerde muziek: luister je naar de radio, zeker internetradio, dan is de compressie vaak onvoorstelbaar hoog. Er is dus heel veel informatie weggelaten om voldoende snelheid te kunnen bieden in de datastroom.
    • Je luistert naar "opgeblazen" muziek: zogenaamde loudness-productie heeft dynamiek verdrongen. Bij veel producties van muziek verkiest de artiest, de platenmaatschappij, of een ander beslissend iemand, dat de muziek liever harder, luider en indrukwekkender moet klinken, dan dynamischer. Dynamiek is het volumeverschil tussen stille passages en luide passages. Stel je dus even de Boléro van Ravel voor waarbij de geluidstechnici opdracht krijgen om het volume van stille passages flink op te schroeven, zodat de luisteraar vanaf de eerste noten al indrukwekkende muziek te horen krijgt... Helaas is de fun er snel af, want dat stuk duurt 10 minuten en het is nu net die opbouw en dat dynamiekverschil dat dit werk tot een meesterwerk maakt en wat ons meesleept in een sensuele en emotionele ervaring. Op Youtube staat dit zéér duidelijk filmpje dat illustreert wat loudness-productie is.
    • ...
    • Je luistert muziek op een slechte of zeer matige muziekset. Tijd om ons te bellen !